مینوز برگ گوجه فرنگی

مینوز برگ گوجه فرنگی و نحوه مبارزه با آن

شب پره مینوز برگ گوجه فرنگی با نام علمی Tuta absoluta بومی کشورهای آمریکای لاتین و یکی از خطرناک ترین آفات گوجه فرنگی در دنیا است. این آفت به سیب زمینی، تاتوره و دیگر علف های هرز خانواده سولاناسه هم حمله می کند. قدرت تکشیر بالای این آفت، آن را به یکی از مقاومترین حشرات به آفتکش ها بدل کرده است. این آفت در طول زندگی خود تا ۳۰۰ عدد تخم گذاشته و ۱۰ تا ۱۲ نسل در سال تولید می کند.
در کشورهای آلوده این آفت به تمامی اندام های هوایی گیاه میزبان حمله کرده و با کاهش رشد گیاه، از بین بردن میوه ها و کاهش بازارپسندی آنها، بین ۲۵ تا ۱۰۰ درصد خسارت ایجاد می کند.

زیست شناسی و خسارت

پروانه مینوز گوجه فرنگی بسته به شرایط محیطی زمستان را در مزرعه به شکل تخم، شفیره یا پروانه های بالغ و در شرایط گلخانه به تمام فرم های زیستی می گذراند. پروانه مینوز گوجه فرنگی در تمام سنین لاروی به مراحل مختلف رشدی گوجه فرنگی (جوانه های انتهایی، برگچه های نازک، ساقه، گل ها و میوه های سبز) حمله کرده و خسارت وارد می کند.

تشخیص علائم خسارت مینوز گوجه فرنگی روی گیاه معمولا آسان است، در روی برگ ها لاروها از بافت مزوفیل تغذیه می کنند و مسیر تغذیه آنها به صورت لکه های نامنظم در می آید. فضولات سیاه لاروها درون دالان ها قابل مشاهده است. این لکه ها ممکن است بعدا نکروزه شوند. همچنین لاروها ممکن است، تونل هایی در ساقه ایجاد نمایند، که نمو کلی گیاهان را تغییر دهند.
لاروها معمولا برگ ها و ساقه ها را ترجیح میدهند اما ممکن است زیر تاج میوه و درون میوه هم نفوذ کنند. میوه ها به مجرد ظهور روی بوته ها در معرض هجوم این آفت قرار می گیرند. دالان های تغذیه ای آفت درون میوه، محلی برای ورود عوامل بیماری زای ثانویه می شود که باعث لهیدگی و فساد میوه می شود.

خسارت این آفت به محصول گوجه فرنگی از نظر کمی و کیفی چشمگیر بوده و به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم است. خسارت مستقیم ناشی از کاهش سطح فتوسنتزی، کاهش میزان تولید و عدم بازار پسندی میوه های آلوده و خسارت غیر مستقیم ناشی از آلودگی های نانویه در اثر گسترش پاتوژن ها روی بافت میوه ها میباشد. در صورت عدم کنترل آفت تا ۱۰۰ درصد خسارت وارد می کند.

چگونه مینوز گوجه فرنگی را شناسایی کنیم؟

– حشره کامل شب پره کوچکی ( ۵- ۸ میلیمتر) است، به رنگ خاکستری متمایل به قهوه ای، بال ها با پولک های نقره ای – خاکستری، شاخک بلند مویی (تسبیحی،) بال های جلویی دارای لکه های سیاه مشخص

– وجود علائم خسارت لاروی بصورت مینوز (دالان های لکه تاولی) روی برگ های بوته های درگیر آفت

– مشاهده فضولات لاروی سیاه متمایل به قهوه ای در محل فعالیت لاروها

– میوه های لهیده و دارای حفره وکانال تغذیه ای لاروی

– برگ های کاملا پژمرده و حالت مزرعه سوخته در آلودگی های شدید

مبارزه و کنترل مینوز گوجه فرنگی

-نصب توری ضد حشره و درب های دوتایی ورودی به گلخانه به منظور جلوگیری از ورود حشرات بالغ به گلخانه های تولید نشام و گوجه فرنگی

– حذف کامل بقایای گیاهی پس از برداشت محصول گوجه فرنگی و علف های هرز سولاناسه

– زیرو رو کردن خاک مزرعه و گلخانه پس از برداشت محصول

– یخ آب زمستانه در مزارع گوجه فرنگی

– کوددهی و آبیاری کافی در طول فصل زراعی

– اجرای تناوب و رعایت یک دوره بدون میزبان (گیاهان خانواده Solanaceae) در مزارع باز

– آفتاب دهی یا سولاریزیشن خاک گلخانه های تولید گوجه فرنگی طی ماه های گرم تابستان به مدت ۴ تا ۵ هفته

– کاشت نشاء سالم

– استفاده از تله های فرمونی برای شکار حشرات

– استفاده از حشره کش های میکروبی مثلا Bacillus thuringiensis

– در گام آخر می توان از حشره کش هایی مانند اسپینوساد، ایندوکساکارب، تیوسیکلام هیدروژن اکسالات، فلوبن دیامید و …