شپشک سان ژوزه
شپشک سان ژوزه یا شپشک (سپردار) سن ژوزه در روی درختان سیب، گلابی، به، هل، گوجه، آلو، زردآلو، گیلاس، انگور فرنگی و عده زیادی از درختان جنگلی ایجاد خسارت می کند.
نام علمی این آفت Quadraspidiotus perniciosus می باشد.
شکل شناسی
افراد ماده بی بال گلابی شکل بوده و در زیر سپر مخفی می شوند. سپر آنها مدور و خاکستری تیره و به طول ۲ میلیمتر می باشد. نرها دارای یک جفت بال هستند. پوره های جوان به رنگ زرد و دارای ۳ جفت پای کوتاه بوده و در روی میز بان حرکت می کنند. بعد از ترشح سپر ثابت شده که در ابتدا این سپر، سفید بوده و به تدریج خاکستری تا تیره رنگ می شود.
زیست شناسی
این حشره بسته به شرایط منطقه ۲تا۴ نسل در سال دارد. زمستان را به صورت پوره سن ۲ روی تنه و سرشاخه های درختان می گذراند. حشرات نر و ماده، نابالغ تا قبل از اولین پوست اندازی غیر قابل تشخیص می باشند. بعد از اولین پوست اندازی آنها قابل تشخیص می شوند به طوری که حشره نر کشیده و طویل و حشره ماده کروی باقی می ماند.
نرها ۴ سن پورگی دارند و به رنگ زرد هستند. در بهار پس از گرم شدن هوا فعالیت آفت شروع و حشرات ماده پس از تغییر جلد به افراد کامل تبدیل می شوند. حشرات ماده زنده زا هستند و پس از جفتگیری به فاصله یک ماه روزانه چند پوره تولید می کنند. همانند سایر سپردارها، نرهایی که با ماده ها جفتگیری می کنند از زیر سپر خارج نمی شود. در واقع جفتگیری در زیر سپر انجام می شود.
حشرات ماده ۲ ماه بعد از جفتگیری شروع به زاد و ولد پوره های جوان می کنند. اواسط تا اواخر اردیبهشت پوره های سن یک که متحرک هستند ظاهر می شوند و در آنها پاها و شاخک خوب رشد کرده است. به علت کوچکی اندام و پرزدار بودن بدن به سادگی به وسیله باد جابجا می شوند و سبب گسترش آفت می شوند. به علاوه پوره های سن اول با اتصال به بدن حشرات از یک باغ به باغ دیگر انتقال پیدا می کنند.
پوره ها پس از پیدا کردن محل مناسب، خرطوم خود را در داخل نسج گیاه میزبان فرو می کنند. بلافاصله تغییر جلد می دهد و سپس پاها و شاخک خود را از دست در عوض شروع به ترشح سپر می کنند.
مبارزه و کنترل
در صورتیکه تراکم جمعیت آفت قابل توجه و اقتصادی باشد می توان از روغن ولک برای کنترل جمعیت فرم زمستان گذران آفت بهره گیری نمود. همچنین استفاده از سموم دیگری از جمله اتیون، کلروپیریفوس یا دیازینون در کنترل این آفت استفاده نمود. سمپاشی پیش بهاره با روغن در کنترل و کاهش جمعیت آفت مؤثر است.
منبع: اطلس رنگی آفات درختان میوه انتشارات دانشگاه ایلام
دیدگاهتان را بنویسید