شته سبز سیب

شته سبز سیب

شته سبز سیب به درختان سیب، به، گلابی، زالزالک، ازگیل وحشی، زبان گنجشک و گیاهان زینتی از جمله رز و اسپیره حمله می کند.
در حال حاضر در اکثر کشورهای اروپایی، غرب آسیا، شمال آفریقا و آمریکای شمالی انتشار داشته و در اکثر باغات ایران نیز پراکنش دارد. این آفت با تغذیه از شیره گیاهی و ترشح عسلک باعث بروز خسارت در سرشاخه های جوان در اوایل بهار می شود.

نام علمی این آفت aphis pomi می باشد.

شکل شناسی

شته ماده بی بال، گلابی شکل و به طول ۱.۵تا۲ میلیمتر است. بدن به رنگ سبز روشن یا سبز متمایل به زرد است. قسمت های انتهایی بدن کمی تیره تر می باشد. رنگ عمومی بدن ماده های بالدار سبز روشن ولی سر و دو حلقه آخر سینه، دم و کورنیکول ها سیاه و همچنین چشم ها نیز قرمز تیره است.

خسارت

انبوه جمعیت و خسارت شته سبز سیب در درختان جوان و پاجوش های درختان مسن سیب بیشتر است. غالبا در اثر تغذیه از برگ های جوان سبب تغییر شکل هایی در آنها می شود.

اگر به طور متوسط ۴ برگ در روی پاجوش ها به این آفت آلوده شده باشد کنترل این آفت الزامی است. مراحل بالغ و پورگی این آفت عمدتا در پشت برگها، جوانه ها و سرشاخه های جوان درختان میزبان مستقر شده. تغذیه می نمایند و ترشحات چسبنده ای نیز ایجاد می کنند. خسارت در روی درختان جوان و نهالستان ها بیشتر از درختان مسن می باشد. پیچیدگی برگ درختان آلوده در اثر فعالیت این شته در پشت برگها باعث کاهش رشد سطح تحتانی برگ می شود. برگ ها پیچیده شده و به صورت لوله در می آیند. خسارت این شته در ایران زیاد و در تمام باغات سیب و گلابی دیده می شود.

زیست شناسی

شته سبز سیب زمستان را به صورت تخم در روی پاجوش های اطراف تنه درختان و سایر گیاهان میزبان بسر می برد. در بهار تخم ها باز و پوره های سن یک از پوسته تخم خارج می شوند. پوره ها پس از خروج از تخم به سمت جوانه ها، برگهای تازه باز شده و شکوفه ها حرکت می کنند. پس از استقرار شروع به تغذیه از شیره گیاهی می کنند.

تا قبل از باز شدن جوانه ها شته سبز سیب از قسمت سبز جوانه ها تغذیه می کنند. ولی در مراحل بعدی روی برگ ها، شکوفه ها و حتی دمگل متمرکز شده و تغذیه می کنند. شته هایی که از تخم زمستانه خارج می شوند ماده های بکرزای بی بالپ بوده و به صورت زنده زا زاد و ولد می کنند. شته های مؤسس به فاصله دو هفته بعد از خروج از تخم قادر به تولید مثل هستند.

از اواسط بهار با گرم شدن هوا در اثر تراکم شته ها روی درختان میزبان، افراد بالدار به وجود می آید. وظیفه این افزاد انتشار گونه روی میزبان های غیر آلوده است. شته های بالدار می توانند در سطوح بسیار وسیعی گسترش یابند. با قرار گرفتن در مقابل جریان باد کیلومترها نقل مکان می کنند. در هر صورت این ماده های بالدار نیز همانند ماده های مؤسس زنده زا بوده و کمی پس از استقرار روی میزبان جدید شروع به تولید مثل می کنند. افراد جنسی در اوایل پاییز ظاهر می شوند. شته های ماده تخمگذار پس از جفتگیری، تخم های خود را به طور انفرادی روی شاخه های جوان و پاجوش ها قرار می دهند.

مبارزه و کنترل شته سبز سیب

دشمنان طبیعی

این شته دارای دشمنان طبیعی متعددی مانند کفشدوزک ها، لارو بالتوری ها و مگس سیرفیده، لارو پشه های شکار گر و سن های شکار گر می باشد.

مبارزه شیمیایی

زمستان گذرانی آفت به صورت تخم روی تنه و سرشاخه درختان میزبان انجام می گیرد. بکارگیری روغن یا روغن پاشی در موقعی که گیاه در خواب است تأثیر خوبی در کاهش جمعیت دارد.

اگر شته‌ها موجب پیچیدگی برگ شوند یا تولید گال نمایند از سموم سیستمیک مانند اکسی دی متون متیل (متاسیستوکس) و تیومتون (اکاتین) استفاده می شود. ولی اگر موجب پیچیدگی نشوند از پریمیکارب (پریمور)‌ که یک شته کش اختصاصی است، استفاد می شود.