سوسک طوقه و ریشه درختان میوه

سوسک طوقه و ریشه (کاپنودیس)

سوسک طوقه و ریشه در سراسر ایران وجود دارد. به درختان زردآلو، گوجه، هلو، بادام و گیلاس حمله می کند.
خسارت آن به ندرت روی سیب ، گلابی و به دیده شده است.

نام علمی این آفت capnodis tenebrionis می باشد.

مرحله لاروی کاپنودیس

خسارت سوسک طوقه و ریشه

لاروهای این سوسک به قسمت های چوبی درختان مخصوصاً قسمت پایین تنه، طوقه و ریشه اصلی حمله کرده و از آنجا تغذیه می نمایند . حشرات کامل نیز از پوست سبز شاخه های جوان که چندان اهمیت اقتصادی ندارد تغذیه می کند. چنانچه حمله لاروها به ریشه نهال های جوان باشد، اغلب آنها خشک می شوند. ولی اگر درختان تنومند و قوی باشند تا مدتی مقاومت کرده و بدین ترتیب تدریجاً ضعیف شده و متعاقباً مورد حمله حشرات دیگری مانند پوست خواران قرار میگیرند.

این آفت تنها گونه ای است که در باغات میوه سردسیری، نواحی دشت با رطوبت کم خسارت زیادی می زند.

مرفولوژی

حشره کامل کاپنودیس سوسکی است به طول ۱۶.۵-۲۷ میلیمتر، به رنگ سیاه مات و پشت قفسه سینه اول آن دارای چهار لکه نسبتاً برجسته سیاه می باشد که دو عدد آنها در قسمت بالا و دو عدد دیگر در پایین قرار دارند . در حد فاصل این چهار لکه اصلی و در اطراف آنها لکه های نامنظم دیگری نیز وجود دارد که لا به لای آنها و به عبارت دیگر زمینه پشت قفسه سینه اول برنگ سفید است. حشرات نر کمی از افراد ماده کوچکترند. شاخک ها ۱۱بندی است. تخم تازه این حشره سفید بوده و شکل آن بیضوی است.

لارو های سن اول که به طول ۲.۳ – ۳ میلیمتر هستند شکل خاصی دارند. بدین معنی که دستجات بلند مو در دو طرف جانبی بدن و انتهای آن قرار دارند که از آنها برای حرکت استفاده می کند. حلقه اول سینه لارو پهن تر از سایر حلقه های بدن بوده و شکل مخصوصی به آن می دهد.

حشره کامل کاپنودیس

بیولوژی

سوسک طوقه و ریشه زمستان را هم به صورت لارو و هم بصورت حشره کامل سپری می کند. آنهایی که بصورت لارو هستند زیر پوست قسمت های مختلف پایین درخت شامل ریشه، طوقه و قسمت های انتهایی تنه فعالیت تغذیه ای بسیار خفیف دارند که در مواقع سرد تغذیه شان متوقف می شود. در حالیکه آنهایی که بصورت حشره کامل هستند خارج از درخت و در محیط باز داخل پناهگاه های مختلف مانند زیر برگهای خشکیده، داخل شکاف های سطحی زمین، زیر کلوخه ها و… زمستان را سپری می کنند.

معمولاً حشرات کامل را در طول زمستان نمی توان به آسانی مشاهده کرد. فقط در روزهای گرم و آفتابی است که خارج شده و در آفتاب بی حرکت مانده و خود را گرم می کنند. در بهار به محض اینکه هوا به اندازه کافی گرم شد حشرات کامل به تدریج از پناهگاه ها خارج شده و در آفتاب حرارت گیری می کنند.

خروج حشرات کامل زمستان گذران از پناهگاه ها تا حدود اواخر اردیبهشت طول می کشد. حشرات کامل بعد از جفت گیری اقدام به تخم ریزی می کنند. بعد از تفریخ تخم ها لاروهای حاصله بلافاصله شروع به تغذیه کرده و از اواسط تابستان بعد حشرات کامل ظاهر می شود. تخم ها اغلب در ۵۰ سانتی متری اطراف درخت در خاک و یا در درزها و چین خوردگی های پوست روی تنه و طوقه درخت قرار داده می شود.

لاروها تغذیه اولیه را از طوقه و نواحی تحتانی آن شروع میکنند. بتدریج حرکت زیر پوستی خود را به سمت قسمت های بالاتر شروع می کند. سپس مجدداً به طوقه و ریشه باز می گردد. در میان این بالا و پایین رفتن ها، لارو هم در جهت طولی و هم در جهت عرضی خسارت وارد می کند.

مبارزه و کنترل سوسک طوقه و ریشه

کنترل زراعی

استفاده از کود های ازته، هرس کردن و سوزاندن شاخه های آسیب دیده، آبیاری منظم، شخم عمیق، تقویت درخت

کنترل مکانیکی

جمع آوری حشرات کامل در زمانی که باغ کوچک است.

کنترل شیمیایی

زمان ظهور حشرات کامل می توان سم پاشی کرد.

برای مشاهده مطلب سوسک طوقه خوار پسته کلیک کنید.