مگس مینوز نخود فرنگی
مگس مینوز نخود فرنگی آفتی مهم و بسیار خطرناکی است که در بسیاری از نقاط جهان به سبزیجات ،سیب زمینی و گیاهان زینتی خسارت وارد می نماید.
با توجه به اهمیت خسارتزایی این آفت در لیست آفات قرنطینه ای ایران و بسیاری از کشورها قرار می گیرد.
میزبان ها
پیاز، سیب زمینی ،نخودفرنگی،کاهو، سیر ولوبیا ازمهمترین میزبان های این آفت محسوب می گردند.
علائم خسارت
علائم خسارت مگس مینوز نخود فرنگی برروی ،سبزیجات ،سیب زمینی و گیاهان زینتی بصورت سوراخ های ریزی روی برگ ها و ایجاد تونل دربرگ وکاهش سطح فتوسنتز گیاه میزبان می باشد و در نتیجه بوته ها دچار کاهش و توقف رشد شدید می شوند. در آلودگی شدید به جوانه های گل و میوه میزبان نیز خسارت می زنند.
پراکنش جغرافیایی
اروپا: اتریش، بلژیک، کرواسی، بلغارستان، قبرس، چک، فنلاند، آلمان، یونان، مجارستان، فرانسه، مالت، لهستان، نروژ، هلند، ایتالیا، پرتغال، سویس، اسپانیا و انگلستان
آمریکا: بلیز، کاستاریکا، جمهوری دومنیکن، گوادیولوپ ،گواتمالا، السالوادور، هندوراس، نیکاراگوئه، پاناما، کانادا، ایالات متحده امریکا، آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، پرو، گینه، فرانسه، اروگوئه و ونزوئلا
آسیا: ایران، چین، هند، اندونزی، لبنان، فلسطین، کره شمالی، اردن، مالزی، فیلیپین، سنگاپور، سریلانکا، سوریه، تایلند، ترکیه و ویتنام
آفریقا: کومور، موریتیوس، مراکش، رنیون، سیشل، آفریقای جنوبی
اقیانوسیه: گوام
شکل شناسی مگس مینوز نخود فرنگی
تخم: تخم های این آفت به رنگ سفید و کمی مات است.
لارو: لاروها درحداکثر رشد ۳/۲۵ میلی متر طول دارند، لارو سن اول رنگ پریده و بعدا به رنگ زرد متمایل به نارنجی درمی آیند.
شفیره: شفیره برنگ قهوه ای روشن تا تیره، بیضی شکل درناحیه شکمی کمی پهن می باشد.
حشرات کامل: حشرات کامل به رنگ خاکستری تیره ۱/۳-۲/۳ میلی متر طول دارد. ماده ها کمی بزرگتر از نرها می باشند. وجه تمایز این گونه از گونه های دیگر این جنس این است که قسمت های زرد روی ناحیه سر و پا کمی تیره تر نمایان می شود. بند سوم شاخک بزرگتر و به سمت قسمت انتهایی به رنگ قهوه ای روشن است. پیشانی زرد وبال عقبی دارای لکه های تیره مشخص می باشد.
زیست شناسی
حشرات بالغ مگس مینوز نخود فرنگی گونه ی اول همزمان با سبز شدن بوته های نخود از نیمه ی دوم اردیبهشت به بعد ظاهر شده و پس از جفت گیری تا نیمه اول خرداد به طور تدریجی در برگچه های نخود تخمریزی می کنند. لارو های سن یک پس از خروج از تخم در داخل پارانشیم بین دو اپیدرم شروع به تغذیه می نمایند. دوره لاروی افت تا اواسط خرداد تکمیل می شود و سپس لاو های سن اخر پس از تکمیل تغذیه ی خود پارانشیم برگ سوراخ جهت شفیره شدن به سطح خاک می افتند.
شفیره های نسل اول در عمق ۱۰-۵ سانتی متری و شفیره های نسل دوم در عمق ۲۰-۱۵سانتی متری خاک تشکیل می شوند. دوره ی شفیرگی نسل اول حدود ۱۱روز به طول می انجامد. حشرات بالغ نسل اول همزمان با تشکیل اولین غلاف های نخود ظاهر شده و پس از جفت گیری تخمریزی می کنند.
دوره ی تکاملی لاروهای نسل دوم در نیمه ی دوم تیرماه همزمان با رسیدن محصول به اتمام میرسد و شفیره های این نسل تمام مدت تابستان پاییز و زمستان را تا بهار سال بعد به صورت دیاپوز به سر می برند.
روش های کنترل مگس مینوز نخود فرنگی
زراعی
از انجایی که زمستان گذرانی مگس مینوز نخود فرنگی به صورت شفیره در داخل خاک است. بنابراین شخم عمیق سبب بهم خوردن خاک شده و باعث کاهش جمعیت افت می شود.
دشمنان طبیعی
دوگونه زنبور پارازیتویید با نام های Diglyphus isaea از خانواده Eulophidae و Opius moniliocornis از خانواده ی Braconidae پارازیتویید لاروهای این افت می باشند که اولی گونه ی غالب بوده و میزان پارازیتیسم طبیعی آنها قبل از زمان گلدهی ۵۰-۴۱ درصد و بعد از آن ۸۰-۷۱درصد بوده است.
مبارزه ی شیمیایی
بدین منظور میتوان از سموم حشره کش نفوذی مانند تری کلروفن و یا اتریمفوس استفاده نمود. بهترین موقع سمپاشی در مناطق غربی ایران نیمه ی اول اردیبهشت ماه می باشد.
دیدگاهتان را بنویسید