پوسیدگی مغز گردو

پوسیدگی مغز گردو

پوسیدگی مغز گردو یا بلایت باکتریایی گردو، از مهمترین بیماریهای گردو است. و خسارت آن تا ۸۰% گزارش شده است. قابل توجه است که هیچکدام از ارقام موجود گردو به این بیماری مقاوم نیستند.

نام علمی عامل این بیماری Xanthomonas campestris pv. juglandis می باشد.

مورفولوژی عامل بیماری

این باکتری شدیدا هوازی است. به سهولت می توان آن را روی محیط کشت استاندارد Nutrient Agar کشت نمود. پس از ۲-۳ روز، کلونی های زرد رنگ آن را می توان مشاهده کرد.
از لحاظ رنگ آمیزی گرم، جزء باکتری های گرم منفی است. دارای کپسول و یک تاژک در قطب (Monotrichous) می باشد.
درصد گوانین + سیتوزین در DNA آن ۷۱-۹۳ درصد است.

علائم بیماری پوسیدگی مغز گردو

این بیماری به برگ، میوه، گل آذین، جوانه و شاخه ها (خصوصا جوان) حمله می کند.
اولین نشانه ها بصورت نقاط کوچک قرمز قهوه ای در بین رگبرگ ها، روی برگهای جوان ظاهر می شود. این لکه ها بتدریج بزرگ و سیاهرنگ شده و بعلت محدود شدن به رگبرگ ها، زاویه دار بنظر می رسند.پس از آنکه میوه گردو به اندازه نخود رشد نمود در گلگاه آن نقطه سیاهرنگی بوجود آمده و بتدریج با رشد میوه، توسعه می یابد و تبدیل به لکه سیاه و فرورفته می شود. در صورت بزرگ بودن لکه ها، وسط آنها شکاف برمی دارد.

در شرایط آب و هوایی مساعد، لکه های سیاه بطوری توسعه می یابند که تمام پوست سبز گردو پوسیده و بیماری به مغز گردو منتقل شده و چروکیده، سیاه و لزج می گردد.
در آلودگیهای انتهای فصل، فقط سطح پوست سبز میوه علائم بیماری را نشان می دهد (درختان جوان حساسترند).

چرخه زیستی

باکتری مولد پوسیدگی مغز گردو، زمستان را در شانکرهای سرشاخه ها، در جوانه های در حال خواب و نیز در گل آذینها سپری می کند.
با شروع رشد گیاه در بهار، باکتری از قسمتهای باز گیاه، نظیر روزنه های گل آذین و برگهای جدید، داخل بافت گیاه می شود.
آلودگی اولیه، منجر به تولید تعداد زیادی باکتری شده که به نقاط دیگری از گیاه نظیر جوانه ها، مادگی گلها، میوه ها و سرشاخه های در حال رشد منتقل می گردد.

در مرحله دوم انتشار که ممکن است چندین بار در طول یک فصل تکرار گردد. بیمارگر در داخل گیاه حرکت نمی کند اما موجب بروز خسارت موضعی می شود. وزش باد و ریزش باران، موجب پخش باکتری در باغات می گردد.
شدت بیماری در هر فصل اولا به درصد رطوبت آزاد بستگی دارد، زیرا باکتری فقط زمانی قادر به حرکت است که در آب معلق باشد و ثانیا به درجه حرارت محیط وابستگی زیادی نشان داده است.
دوره نهفته بیماری، از زمان انتقال تا ظهور علائم، ۱۵-۱۰ روز طول میکشد با توجه به نقش رطوبت در ایجاد آلودگی در مناطقی که فصل بهار، بارندگی و رطوبت کم است، احتمال شیوع بیماری کاهش می یابد.

مبارزه با پوسیدگی مغز گردو

۱- در روش آبیاری بارانی تحت فشار، آب پاشی با زاویه کم، به منظور جلوگیری از مرطوب شدن شاخ و برگ درخت انجام شود.
۲- اجتناب از آبیاری در طول دوره شکوفه دهی
۳- حذف اندام های درخت که در قسمت پایین تنه قرار گرفته اند.
۴- اجتناب از کشت دو رقم گردو در یک باغ (به دلیل انتقال بیماری از رقم مستعد به رقم دیگر)
۵- هرس درختان جوان و سرزنی درختان بلند قد، به منظور جریان یافتن هوا در زیر درخت
۶- سمپاشی با یکی از سموم مسی قبل از باز شدن کامل جوانه های گل وبرگ، و دیگری پس از خاتمه مرحله گلدهی. برای مثال ، محلول بردو (سولفات مس با ۲۰%مس خالص) به میزان یک کیلوگرم در ۱۰۰ لیتر آب، یا هیدروکسید مس (کوپراکسید با ۵۰% مس خالص ) به میزان ۵۰۰ گرم محلول تجارتی در ۱۰۰ لیتر آب