علف هرز سس و راه های مقابله با آن

معرفی :

سِس با نام علمی Cuscuta از خانواده Cuscutaceae یک گیاه کاملاً انگلی است. ریشه و برگ ندارد و مواد غذایی مورد نیاز خود را به‌طور کامل از گیاه میزبان می‌گیرد.

بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می‌ماند و گاه تا ۱۳ سال در خاک دوام می‌آورد و قادر به جوانه زدن است.

به صورت کلی دو نوع سس داریم: سس درختی و سس یونجه

سس درختی :

این سس شاید یکی از قوی ترین علف های هرز موجود در جهان باشد که ضخامت رشته های سبز رنگ و یا قرمز آن به ۳ میلی متر می رسد . میزبان های این انگل را انواع درختان و درختچه ها تشکیل می دهندکه مهمترین آنها در ایران عبارتند از : مو . انار. مرکبات . زیتون . انواع درختان میوه . رز و سبزی ها نیز از دیگر میزبان های سس درختی به شمار می آیند .سس درختی در صورت کنترل ننمودن آن می تواند شاخه ها و یا درخت را کاملا خشک نماید.

سس یونجه :

رنگ رشته های این سس نارنجی مایل به زرد است.مهم ترین میزبان آن یونجه است . سس نه تنها طعم یونجه را به عنوان علوفه نامطلوب می سازد بلکه آن را تا حدی نیز سمی می نماید. در صورت کنترل ننمودن آن محصولاز نظر کمی و کیفی کاهش یافته و عمر مزرعه کوتاه می شود . میزبان های دیگر این سس عبارتند از : چغندرقند. بعضی از سبزی های جالیز . شبدر قرمز . نخود سفید.
سسی که معمولا به علف های هرز کنار مزارع و جاده ها . به خصوص خارشتر میزند . از این نوع سس است.

مقابله و کنترل علف هرز سس :

بهترین راه مبارزه با سس این است که از آلودگی مزارع و باغ ها جلوگیری شود و در صورت آلودگی از راههای مختلف با آن مبارزه کرد.

برای جلوگیری از آلودگی رعایت نکات زیر ضروری است:

۱. از بذرهای عاری از بذر سس استفاده شود برای این کار باید در بوجاری بذر محصولات دقت شود. توصیه می شود بذر را از مراکز معتبر تهیه کنید.

۲. اگر قرار باشد کود دامی به زمین اضافه شود باید دقت کرد که حتما از کود پوسیده و عاری از بذر علف ها باشد.

۳. علفهای هرز زمین های زیر آیش و اطراف مزارع را که کانون های تکثیر و انتقال هستند باید به موقع و قبل از اینکه سس به بذر بنشیند، به وسیله شخم سطحی نابود کرد.

۴. از پخش شدن رشته های سس به وسیله ادوات کشاورزی باید جلوگیری شود و اجازه داده نشود که این رشته ها به قسمت های سالم مزارع راه یابند.

مبارزه با سس به صورت مکانیکی و شیمیایی انجام می شود.

کنترل مکانیکی :

شامل چیدن و از بین بردن مناطق آلوده، خارج کردن لکه های سس از مزرعه،و چرای دام در مزرعه است که این راه مخصوصاً در مزارع یونجه انجام میگیرد.

سوزاندن لکه های انگل با شعله افکن، پوشاندن لکه های آلوده با کاه یا کلش به طور متراکم و به ضخامت۱۰تا۱۵سانتی متر و غرقاب کردن مزارع آلوده به منظور خفه کردن رشته های سس نیز از جمله راههایی هستند که در مبارزه مکانیکی با این انگل استفاده می شوند.

کنترل شیمیایی :

۱)کلرتال دیمتیل (داکتال) (wp 75%) 12- 8 کیلوگرم در هکتار؛ بعد از کاشت قبل از سبز شدن یا اوایل بهار قبل از بیدار شدن یونجه

۲)پاراکوات (گراماکسون) (sl 20%) 5- 3 لیتر برای از بین بردن هسته آلودگی

۳)گلیفوزیت (رانداپ) (sl 41%) 730- 366 سی سی قبل از گلدهی سس