شناسایی و مبارزه با پسیل زیتون
پسیل زیتون با نام علمی Euphyllura olivina یکی از آفات مهم زیتون است پسیل زیتون که با تغذیه از شیره گیاهی، از نظر کمی و کیفی، موجب کاهش عملکرد درختان زیتون می شود.
این حشره با رشته های پنبه ای و ترشحات مومی روی خوشه گل به راحتی شناخته می شود.
پسیل زیتون
شکل شناسی
پسیل زیتون، حشره ای ریز جثه و جهنده است. به رنگ قهوه ای روشن، سبز ملایم و یا خاکستری بوده و نقاط سیاه رنگی روی بال های آن وجود دارد. البته به دلیل ترشح رشته های مومی سفید رنگ و فعالیت آفت در زیر این ترشحات، رنگ بدن حشره کمتر به چشم می آید.
طول بدن حشره بالغ، دو و نیم تا سه میلی متر و عرض بدن حدود دو میلی متر است. دارای دو جفت بال غشایی و شاخک ۱۰ بندی است. پوره ها، بدنی مسطح و به رنگ سفید تا سبز و یا قهوه ای روشن دارند. چشم پوره ها به رنگ ارغوانی متمایل به قرمز دیده می شود.
پنج سن پورگی دارند به طوری که جثه پوره ها از ۰.۴ میلی متر (پوره سن ۱) به ۱.۵ میلی متر (پوره سن ۵) می رسد.
پوره ها، رشته های مومی سفید رنگی به دور خود ترشح می کنند. معمولا فاقد بال بوده و یا دارای بال های کمتر رشد یافته هستند. تخم حشره بسیار کوچک با طول کمتر از نیم میلی متر (۰.۳ میلی متر)، بیضی شکل، زرد کم رنگ و دارای دنباله است که از محل همین دنباله ها روی جوانه های برگی قرار می گیرد.
زیست شناسی
زمستان گذرانی پسیل زیتون بصورت حشره کامل بر روی سر شاخه ها کنار برگ ها و جوانه ها و شکاف های پوست و نیز روی پا جوش های انبوه پای درختان صورت می گیرد.
ماده ها در آغاز بهار هنگام باز شدن جوانه ها در نوک شاخه ها روی برگ های نورسته و گاهی بروی ساقه گل دهنده بصورت تک تک و نزدیک به هم تخمگذاری می کنند.
پوره ها از تخم خارج شده در آغاز از شیره گیاهی جوانه ها و برگ های نو رسته واقع در نوک سرشاخه ها می مکند. سپس به کنار دمبرگ ها و شاخه های جوان بخصوص روی خوشه های گل میروند. تار های مومی و پوره ها در زیر این توده های پنبه مانند با مکیدن شیره گیاهی زندگی میکنند. در همان هنگام تراوش شیرینی بنام عسلک از خود بیرون می دهند.
با پایان دوره پورگی و شفیرگی تار های سفید مومی با کمی باد و باران از سرشاخه های درختان به زمین می ریزند و پسیل های بالدار به پرواز در می آیند. این حشره درمناطق زیتون کاری گیلان بیش از یک نسل در سال ندارد.
پسیل زیتون
خسارت
پوره های پسیل زیتون با مکیدن شیره گیاهی سر شاخه های نورسته موجب ریزش بسیاری از غنچه های گل زیتون پیش از باز شدن آنها می شود. همچنین با تراوش انبوهی از تار های سفید مومی بر روی خوشه های گل از گرده افشانی و بارورشدن آنها جلو گیری میکند.
این افت با مکیدن فراوان شیره نباتی موجب ضعف شدید درختان می شود. پوره ها با شیره شیرینی که از خود بیرون می دهند. سر شاخه ها و برگها را آلوده کرده و محیط مناسبی را برای رویش قارچ فومازین یا دوده فراهم میکنند. به این طریق باعث اختلال در تنفس و ریزش برگ ها و خشک شدن شاخه ها و مانع تلقیح گل می شود.
نحوه کنترل و مبارزه با پسیل زیتون
کنترل زراعی
۱- تحقیقات نشان داده است که معمولا هرس پاییزه اثر بخشی چندانی ندارد. زیرا در پاییز حشرات کامل برای زمستان گذرانی آماده می شوند. روی تنه درختان پناه می گیرند و از طرفی به دلیل داشتن قدرت پروازی، به راحتی جابجا می شوند.
۲- هرس بهاره توصیه می شود. زیرا حشره در بهار، عمدتا در مرحله تخم قرار دارد و با هرس شاخه ها در این زمان، بخش عمده آفت از بین می رود. ۳- حذف پاجوش ها و نرک ها در تابستان، پاییز و زمستان توصیه می شود.
۴- تغذیه گیاهی و تقویت درختان
۵- آبیاری منظم و کافی جهت کمک به دریافت مواد غذایی و جلوگیری از تنش های آبی
کنترل شیمیایی
با وجود اینکه بیشترین خسارت پسیل زیتون مربوط به نسل دوم آفت است. لیکن انجام اقدامات کنترلی برای کاهش جمعیت نسل اول، باعث کاهش خسارت زایی نسل دوم خواهد شد.
اقدامات کنترلی باید زمانی انجام شود که مواد مهم ترشح نشده باشد تا رسیدن سه ره آفت را اشکال مواجه نشود.
- مالاتیون (%۵۷)EC دو در هزار
- دیازینون (%۶۰)EC یک در هزار
- کلرپیریفوس (%۴۰.۸)EC یک و نیم در هزار
برای کارایی بهتر، این آفتکش ها در سمپاشی زمستانه با روغن ولک دو درصد (کنترل حشرات کامل) و در سمپاشی اوایل بهار (کنترل پوره ها) با روغن ولک یک درصد مخلوط شوند.
زمان مبارزه شیمیایی
نوبت اول: در آخر زمستان و قبل از شروع تخم ریزی
نوبت دوم: در موقع ظهور حداکثر جمعیت پوره ها و قبل از ترشح مواد مومی
سمپاشی به اندازه و در زمان مناسب انجام شود و از سمپاشی های بی رویه خودداری به عمل آید. سمپاشی های بی رویه باعث نابودی دشمنان طبیعی این آفت خواهد شد. سمپاشی ها بایستی در اواخر زمستان متمرکز شود تا کمترین آسیب به دشمنان طبیعی وارد شود.
دیدگاهتان را بنویسید