Generic filters
Exact matches only
Search in title
Search in content
Search in excerpt

سوسک سرخرطومی حنایی خرما

زمان مطالعه: ۳ دقیقه
۴.۷/۵ - (۴ امتیاز)

سوسک سرخرطومی حنایی خرما

سوسک سرخرطومی حنایی خرما یکی از مهمترین آفات نخیلات در کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و خلیج فارس است.
این آفت در سال ۱۳۶۸ وارد ایران شد. در حال حاضر استان های سیستان و بلوچستان، فارس، جنوب کرمان و هرمزگان آلوده به این آفت محسوب می شوند.

سوسک سرخرطومی حنایی خرما

سوسک سرخرطومی حنایی خرما

خسارت

سوسک سرخرطومی حنایی خرما وارد تنه درخت و پاجوش ها شده و درون آنها تونل هایی ایجاد می کند.
لارو آفت از دستجات آوندی، جوانه مرکزی درخت، غلاف های تازه و لیفی نشده و بافت دمبرگ تغذیه کرده و درخت زرد و پژمرده و در صورت آلودگی شدید شکسته و نهایتا خشک می شود.

علائم آلودگی

  • انتشار بوی خاص ترشیدگی و پوسیدگی از تنه
  • وجود و مشاهده بافت جویده شده و مواد قیبری (شبیه خاک اره) در محل ورودی سوراخ های روی تنه همراه با شیرابه قهوه ای
  • شنیدن صدای تغذیه لاروها به صورت خراطی
  • سوراخ های متعدد (تونل لاروی) روی تنه
  • وجود پیله های شفیرگی خالی افتاده در پای درخت و یا روی تنه و همچنین در آلودگی شدید مشاهده حشرات کامل روی تنه درخت و سوراخ ها
  • خشک شدن جوانه مرکزی و نهایتاً مرگ کامل درخت
  • شکستن تنه درخت و واژگون شدن تاج درخت در آلودگی شدید و یا آلودگی طولانی مدت

شکل شناسی آفت

تخم آفت به رنگ سفید مایل به شیری و شبیه دانه برنج است.
تخم ها روی تنه نخیلات در محل زخم ها و یا بافت نرم قاعده برگ ها و دمبرگ های آسیب دیده گذاشته می شود.

لارو آفت درشت، صخیم و بدون پا، شیری رنگ مایل به زرد و کبسول سر قهوه ای مایل به قرمز و در حداکثر رشد به ۵۰میلی متر طول و ۲۰میلی متر عرض می رسد. این آفت تا ۱۳ سن لاروی دارد.

شفیره قهوه ای رنگ بوده و درون پیله لیفی درون تنه درخت احاطه می شود. سطح شفیره براق و شیاردار است.

حشره بالغ سوسک سرخرطومی حنایی خرما به رنگ قرمز مایل به قهوه ای یا حنایی بوده و طول آن ۳۰ تا ۳۵ میلیمتر و عرض آن ۱۰ میلی متر است.
حشرات بالغ دارای خرطومی بلند هستند که قسمت انتهایی خرطوم خمیده است.
بالپوش ها کوتاه و تا انتهای بدن نمی رسند. روی بالپوش ها نیز شیاردار است.

سوسک سرخرطومی حنایی خرما دارای دو شکلی جنسی است و تمام مراحل روی نخیلات زندگی می کنند. در حشره ماده خرطوم بلندتر، باریکتر و بدون مو است.
در حالی که در حشره نر خرطوم کوتاه و ضخیم تر بوده و در انتهای آن در سطح پشتی یک دسته موی متراکم حنایی رنگ دیده می شود.
برای انجام ردیابی، گذاشتن حداقل یک تا دو تله در مناطقی که دارای درختان جوان، پاجوش و تنه جوش بوده و یا میزبان ترجیحی آفت (رطب مضافتی) وجود دارد، کفایت می کند.

زیست شناسی

حشرات ماده پس از جفت گیری می توانند بین ۳۰۰ تا ۵۰۰تخم بگذارند.
لاروها حدود ۳ روز بعد تفریخ می شوند و سریع وارد بافت های نرم و جوان خرما شده و تا یک ماه از درخت تغذیه میکنند و در زمان
تغذیه کانال های زیادی را در درخت ایجاد می کنند.
لارو بعد از تغذیه کامل از داخل تنه خارج شده و به صورت پیله ای از الیاف خشک نخل معلق باقی می ماند. نسل های آفت شدیدا هم پوشانی دارند و در هر زمان از سال میتوان کلیه مراحل زندگی آفت را مشاهده نمود.

چرخه زیست شناسی سرخرطومی حنایی خرما

چرخه زیستی سرخرطومی حنایی خرما

مدیریت و مبارزه با سرخرطومی حنایی خرما

  • حذف پاجوش ها، تنه جوش ها، هرس برگ ها و سوزاندن آنها، پانسمان زخم های با استفاده از ترکیبات مسی و چسب باغبانی، اتخاذ روش آبیاری مناسب، تراکم (فاصله) نخل ها در باغ، بهداشت باغ و محصول
  •   بازرسی منظم نخیلات برای شناسایی به موقع آلودگی
  • شکار انبوه حشرات بالغ با استفاده از تله های غذایی و فرمونی
  • انجام کنترل شیمیایی پیشگیرانه و درمانی
  • حذف و ریشه کن کردن نخیلات شدید آلوده
  • استفاده از روش شیمیایی به روش تدخینی (سموم تدخینی ازجمله فسفید آلومنیوم) در درختانی که هنوز به طور کامل خشک نشده اند در سوراخ های لاروی و سپس پوشاندن تنه درخت با استفاده از پلاستیک
  • ممنوعیت نقل و انتقال اندام های گیاهی به خصوص پاجوش های نخیلات از منطقه آلوده

منبع : وزارت جهاد کشاورزی، معاونت قرنطینه و بهداشت گیاهی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ضبط پیام صوتی

زمان هر پیام صوتی 5 دقیقه است