Generic filters
Exact matches only
Search in title
Search in content
Search in excerpt

بیماری زنگ زرد گندم ( زنگ خطی یا نواری گندم )

زمان مطالعه: ۳ دقیقه
۵/۵ - (۲ امتیاز)

مقدمه :

این زنگ متداول ترین زنگ غلات در ایران است و بیشترین خسارت را به عملکرد گندم کشور وارد می کند و محدود به مناطق خنک و مرتفع است. عقیم ماندن سنبله، تولید دانه های چروکیده، سیستم ریشه ای کم توسعه یافته که به دلیل تخریب بافت های برگ و عدم رسیدن مواد غذایی از برگ به ریشه ایجاد می شود، در تولید خسارت مؤثرند.

قارچ عامل بیماری Puccinia striiformis f. sp. tritici است و تاکنون میزبان واسط برای آن شناخته نشده است. زنگ زرد علاوه بر گندم به جو، تریتیکاله، چاودار و ۱۸ جنس از گندمیان حمله می کند.

نشانه ها :

نشانه های بیماری در اوایل بهار زودتر از دیگر زنگ های گندم ظاهر می شود و در فصل تابستان با گرم شدن هوا بازداری می شود.

نشانه ها به صورت نقاط ریز کروی و پشت سر هم در برگها و سنبله تشکیل می شوند و در مجموع به صورت نوارهای مشخص به رنگ زرد و به موازات رگبرگها و بین آنها دیده می شوند.

جوشها اغلب در سطح بالایی و به ندرت در سطح زیرین برگ تشکیل می شوند. یوریدیوسپورها کروی تا بیضی شکل و نارنجی مایل به زرد هستند.

جوشهای تلیومی روی برگ و غلاف تشکیل می شوند که زیر اپیدرمی هستند. این جوش ها قهوه ای تیره تا سیاه بوده و به صورت خطوط کشیده و موازی رگبرگها تشکیل می شوند. تلیوسپورها دوسلولی اند.

زمستان گذرانی توسط میسیلیوم های موجود در بافت های میزبان و یا یوریدیوسپورهای موجود در بقایای گیاهی صورت می گیرد. رشد و توسعه بیماری در دماهای ۱۵-۱۰ درجه همراه با باران یا شبنم سریع تر است.

کنترل :

مؤثرترین و تنها روش عملی کنترل زنگ ها استفاده از ارقام مقاوم است. وراثت پذیری مقاومت به زنگها از مدت ها قبل شناخته شده بود و اصلاح گران برای تولید گندم های مقاوم از آنها استفاده زیادی نموده اند.

ریشه کن کردن میزبانهای واسط موجب قطع چرخه زندگی عامل بیماریزا شده و به دلایل بازداری از ایجاد نژادهای جدید عامل بیماری، همچنین عدم تولید اینو کولوم آلوده کننده (اسیوسپورها) در اول فصل موجب کاهش بیماری می شوند و پایداری ارقام زراعی افزایش می یابد. البته به دلیل مشکلات مرتبط با ریشه کنی میزبانهای واسط و امکان بنا به روش های دیگر مانند میسیلیوم و یوریدیوسپور و انتقال یوریدیوسپورها از دیگر مناطق، تأثیر این روش کاهش می یابد.

کشت زودهنگام گندم بهاره به دلیل رشد کافی آن به هنگام شیوع بیماری موجب فرار از بیماری می شود. تعدادی از قارچ کش ها به عنوان ضدعفونی کننده بذر و یا با پاشیدن روی گیاه برای جلو گیری از آلودگی به زنگها معرفی شده اند.

گوگرد، زینب و مانکوزب (مخلوط یون روی و مانب) می توانند به طور مؤثری زنگ را کنترل کنند، ولی برای تکمیل کنترل باید ۱۰-۴ بار سم پاشی تکرار شود که اقتصادی نخواهد بود. استفاده از قارچ کش سیستمیک تریادیمفون (بایلتون) به صورت پاشیدن روی گیاه و یا ضدعفونی بذر، زنگ زرد را تا خوشه دهی کنترل نموده است.

 

 

1 یک پینگ

  1. پینگ بک: سیاهک آشکار گندم و جو - میهن کشت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ضبط پیام صوتی

زمان هر پیام صوتی 5 دقیقه است